Aaltje Togtema

Vandaag zijn we te gast bij Aaltje Togtema

Onze afspraak vandaag is op een adres ten westen van Groningen. Het is een tocht van bijna 70 km. We zijn te gast bij Aaltje Togtema voor een interview voor "de Klos".
Aan de inrichting in de kamer is te zien dat hier een ervaren kantklosster woont.
Onder het genot van een kopje koffie raken we al snel aan de praat.

Het is in de jaren zeventig, 1977, om precies te zijn. Aaltje heeft in de jaren daarvoor in Leeuwarden de modevakschool doorlopen. Het handwerken zit in de genen en is doorgegeven door haar moeder.
In 1981 woont de Brabantse Annie Oomen naast de familie Togtema en ze kant klost.
Annie is bereid om een aantal dames uit de buurt dat ook te leren.

In de loop der jaren komen steeds meer dames bij Annie op les, totdat ze aangeeft dat de groep te groot wordt. Die moet worden gesplitst. Aaltje en Bonny hebben inmiddels zoveel ervaring dat ze samen de beginners groep gaan leiden.

Tussendoor krijgen de twee dames ook nog les bij Annie. Het ene na het andere werkstuk wordt geklost.
Heden ten dage geeft Aaltje nog altijd les aan een groepje dames uit de buurt.
Helaas is Annie Oomen begin 2015 overleden. Ze heeft 34 jaar geklost en is een begrip onder de kantklossters in de buurt van Zuidhorn. Vele mooie werkstukken heeft ze gemaakt.

Klassieke kanten blijft Aaltje boeien, maar modern en in kleur iets uit proberen is ook leuk.

Alle werkstukjes, die de dames leren, worden door Aaltje voor geklost. Eerst even zien of er ook fouten inzitten en hoe het patroon in elkaar zit, vertelt Aaltje. Elke dag is ze er wel een uurtje of langer mee bezig.
Haar schoonmoeder heeft tot 10 jaar geleden bij hen ingewoond en die kamer is nu ingericht als lesruimte. Daar kom je ogen te kort. Vele mooie werkstukken worden daar tentoongesteld, het meeste ingelijst of het ligt in de vitrine. Een oud Spaans kantkloskussen siert de kamer.
Ook de werkstukken die ingestuurd zijn voor een wedstrijd en de bijbehorende prijzen zijn aanwezig.

Het is 1988 als Aaltje wordt benaderd door Jantje Schuring om lid te worden van "Potkant". In de buurt van Zuidhorn is ook een kantkring maar die heeft een wachtlijst en wil niet meer dan 15 leden. Daarom wordt besloten om naar "Potkant" in Assen af te reizen. Toch een ritje van zo'n 3 kwartier met de auto. Maar als het gezellig is dan heb je het ervoor over om een stukje te rijden, aldus Aaltje.

Tussen 2003 en 2008 is Aaltje secretaresse in het bestuur van kantkring "Potkant".
Ook in het land worden diverse workshops gevolgd. Regelmatig gaat Aaltje naar de Lokk dagen. Maar Duitsland is ook niet ver weg. Vanaf 1990 worden elk jaar de Duitse congressen bezocht. Daar wordt weer anders geklost als in ons land, vertelt Aaltje.
De kantdagen in Tónder, (Denemarken) worden ook door haar bezocht. Vanaf 1989 om de drie jaar.

Voorheen werden congressen bezocht met een vriendin en tegenwoordig met manlief. Zo zijn ze naar de Oidfa congressen in Gent, België in 1998, Zweden in 2000, Praag, Tsjechië in 2004, en natuurlijk Groningen in 2008 geweest. Het laatste congres in Caen, Frankrijk in 2012 werd ook bezocht. Het wereldje is klein in de kantwereld, lacht Aaltje. Overal kom je bekenden tegen.
Ook in de vakanties wordt er naar kant gezocht. Als er in Duitsland een tentoonstelling is, dan wordt gekeken of er in de buurt een camping te vinden is en meestal lukt dat wel. Haar man steunt Aaltje haar zoektocht naar kant maar andersom gebeurt ook, dat Aaltje meegaat als er iets te doen is op het gebied van de hobby van haar man.

Je zou denken dat kantklossen haar enige hobby is, maar een rondje fietsen, volksdansen en zwemmen doet ze ook regelmatig.
Kortom een vrouw die het woord "vervelen" niet kent. Genieten en doen wat je kunt en zo lang mogelijk, is het motto van Aaltje.

Dientje Bakker en Minie Dondorff, april 2016